ThS. BS. Lê Phạm Thu Hà
Bộ môn Nhi ĐHYD TP.HCM

Việc sử dụng các thuốc corticoid cho những bà mẹ có nguy cơ sinh non – từ khá sớm ở tuần lễ thứ 23 của thai kỳ - giúp giảm tỉ lệ tử vong và bệnh nặng cho những đứa con của họ, theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí The BMJ. Các phát hiện cho thấy những trẻ sơ sinh rất non tháng dường như được hưởng lợi nhiều nhất, ngay cả khi chúng được sinh ở tuần lễ thứ 23 của thai kỳ.
Những trẻ sơ sinh được sinh sớm sẽ có nguy cơ tử vong cao hơn cũng như các biến chứng nghiêm trọng sau sinh như các vấn đề về hô hấp, xuất huyết não hoặc nhiễm trùng, so sánh với những trẻ được sinh đủ tháng. Mức độ nặng của những vấn đề này tỷ lệ nghịch với tuổi thai lúc trẻ được sinh ra. Mặt khác, corticosteroid có lợi ích đã được chứng tỏ trong việc hỗ trợ sự phát triển của trẻ, nhất là trẻ sinh non, và do đó làm tăng cơ hội sống còn cho trẻ một khi trẻ được sinh ra. Những hướng dẫn hiện tại khuyến cáo việc sử dụng corticosteroid cho những phụ nữ có nguy cơ từ tuần lễ thứ 23 tới 34 của thai kỳ. Tuy nhiên, những lợi ích cho việc làm giảm sức khoẻ bệnh tật trong tuần lễ thứ 23 là chưa rõ ràng.

Chính từ cơ sở trên, một nhóm những nhà nghiên cứu Hoa Kỳ đã phân tích dữ liệu cho 117.941 trẻ sơ sinh được sinh ra trong khoảng tuần 23 – tuần 34 của thai kỳ, từ năm 2009 đến năm 2013, ở 300 đơn vị chăm sóc tích cực trẻ sơ sinh trên khắp Hoa Kỳ. Tử vong hoặc những bệnh tật nghiêm trọng được phân tích theo tuổi thai và phơi nhiễm với corticosteroid trước sinh, hiệu chỉnh cho những yếu tố như cân nặng lúc sinh, giới tính, phương pháp sinh và các cuộc sinh đa thai. Các nhà nghiên cứu tìm thấy rằng việc tiếp xúc  với corticosteroid trước sinh có liên quan với một tỉ lệ thấp hơn rõ rệt nguy cơ tử vong trước khi xuất viện ở mỗi thai kỳ so sánh với những trẻ sơ sinh không được tiếp xúc. Họ cũng đồng thời tìm thấy rằng số lượng những trẻ sơ sinh cần phải điều trị với corticosteroid trước sinh gia tăng từ 6 ở tuần lễ thứ 23 và 24 của thai kỳ tới 798 ở tuần lễ thứ 34 của thai kỳ, gợi ý rằng những trẻ sơ sinh được sinh ra ở các tuổi thai thấp nhất hưởng lợi nhiều nhất, ngay cả khi những trẻ này được sinh ra ở tuần lễ thứ 23 của thai kỳ.

Tỉ lệ sống không kèm những bệnh tật nghiêm trọng trong khi nằm viện cũng cao hơn ở nhóm trẻ được tiếp xúc với corticosteroid trước sinh ở các tuổi thai thấp nhất. “Trong số những trẻ sơ sinh được sinh ra từ tuần lễ thứ 23 tới 34 của thai kỳ, tiếp xúc trước sinh với corticosteroid so sánh với không tiếp xúc có liên quan tới tử vong và bệnh tật thấp hơn ở phần lớn các thai kỳ”, các tác giả cho biết, và rằng “Nghiên cứu này đã lần đầu tiên nhấn mạnh rằng những trẻ sơ sinh ở các tuổi thai thấp nhất dường như hưởng lợi nhiều nhất từ việc phơi nhiễm với corticosteroid trước sinh”. Tuy nhiên, đây là một nghiên cứu quan sát, do đó không có những kết luận chắc chắn nào có thể được rút ra về nguyên nhân và hậu quả, và họ phác hoạ một số hạn chế có thể dẫn đến sai lệch. Mặc dù vậy, họ kết luận rằng nghiên cứu này “ủng hộ việc sử dụng corticosteroid trước sinh cho những phụ nữ với doạ chuyển dạ sinh non từ tuần lễ thứ 23 tới 34 của thai kỳ”.
Biên tập viên liên kết của tạp chí, Giáo sư (GS) Sarah McDonald tại Đại học McMaster ở Canada, đồng ý rằng việc sử dụng corticosteroid cho những phụ nữ có nguy cơ của sinh non sớm “là một trong những can thiệp hiệu quả nhất để cải thiện các kết cục cho trẻ sơ sinh non tháng”. Tuy nhiên, theo GS Sarah, thời điểm đóng vai trò quan trọng để tối ưu hoá những hiệu quả cho các trẻ sơ sinh rất non tháng. Tốt nhất corticosteroid nên được cho trong vòng xấp xỉ một tuần trước cuộc sinh, GS giải thích, và điều này vẫn còn là một thách thức lớn nhất cho các bác sĩ lâm sàng.
(Nguồn: medicalnewstoday 3/2017)

Từ khóa: Những trẻ sơ sinh rất non tháng hưởng lợi nhiều nhất từ corticosteroids trước sinh